Rafael (1483-1520)

Raffaello Santi, znany później jako Rafael, był malarzem, rysownikiem i architektem. Zaliczany jest do grona najznakomitszych twórców epoki renesansu, na równi z Michałem Aniołem i Leonadro da Vinci, których przez całe życie stawiał sobie za wzór. Jego najbardziej znanym dziełem jest obraz "Madonna Sykstyńska". Szczególne uznanie zyskał też dzięki freskowi "Szkoła Ateńska".

Wielki talent Rafaela dostrzeżono bardzo szybko, dzięki temu, że jego ojciec był malarzem. Jego drugim nauczycielem był Pietro Perugino (Pietro Vannucci), na którym młody Santi wzorował się, tworząc swoje pierwsze obrazy. Szybko porzucił kopiowanie swojego mistrza i wypracował własny styl. Na rozwój jego malarstwa największy wpływ miały dzieła Leonarda da Vinci i Michała Anioła. W 1504 r. Rafael Santi wyjechał do Florencji, gdzie kontynuował naukę i rozpoczął wielką karierę.

Rafael Santi  - "Szkoła Ateńska" i inne dzieła

We Florencji powstały pierwsze wybitne dzieła Santiego: "Madonna w zieleni", "Madonna Terranuova", "Trzy Gracje" oraz "Madonna ze szczygłem". Jego kunszt malarski zyskiwał coraz większy rozgłos, dzięki czemu otrzymał zlecenie z Rzymu na dekorację Stanzów Watykańskich (reprezentacyjnych apartamentów papieskich) w Pałacu Watykańskim. W ciągu trzech lat stworzył wspaniałe freski w komnacie Stanza della Segnatura, m.in. "Parnasus", oraz najważniejszą w jego twórczości "Szkołę Ateńską", w której przedstawił plejadę starożytnych postaci. Centralną część malowidła zajmują Platon i Arystoteles. Platon ma twarz Leonarda da Vinci i trzyma w dłoni pisma kosmologiczne. Arystoteles z kolei został sportretowany przez Santiego z jednym ze swoich najważniejszych dzieł "Etyką nikomachejską". Przy obu filozofach stoją ich uczniowie. Poniżej na kamiennych schodach wsparty jest Diogenes, a z lewej strony siedzi zamyślony Heraklit, który otrzymał twarz Michała Anioła. Przy Heraklicie stoi Pitagoras, prezentujący matematyczne obliczenia w otwartej księdze. W lewej części fresku znajduje się szczęśliwy Epikur, który dzierży w dłoni cyrkiel. W prawym dolnym rogu fresku Santi namalował autoportret, dając tym samym do zrozumienia, że jest świadomy swojego talentu i nie obawia się towarzystwa znamienitych osobistości.

Przesłanie dzieła jest bardzo wymowne - to przedstawienie wspólnoty ludzi rozumu, która ma miejsce, mimo że skupia postaci prezentujące bardzo skrajne światopoglądy.

Rafael Santi - "Madonna Sykstyńska"

Bez wątpienia najsłynniejszy obraz artysty to "Madonna Sykstyńska". Trzymająca na rękach Dzieciątko kobieta ma twarz kochanki Santiego, Margherity Luti. Z lewej strony klęka przed nią św. Sykstus o wizerunku papieża Juliusza II, po prawej znajduje się św. Barbara. Tym obrazem Santi zapoczątkował nową tradycję umieszczania świętych na obłokach. Warto też wspomnieć, że dwa anioły znajdujące się w dole obrazu, są od wielu lat bardzo chętnie wykorzystywane przez popkulturę.

Santi (wł. święci) urodził się i zmarł tego samego dnia - w Wielki Piątek, co było powodem do przypuszczeń, że taka data całkowicie zdeterminowała styl jego malarstwa, w którym dominowała tematyka biblijna. Po śmierci w 1520 r. ciało Rafaela spoczęło w rzymskim Panteonie. Na nagrobku, zgodnie z wolą artysty, widnieją słowa: "Tu spoczywa Rafael. Bałem się tego, co niezgłębione, pokonałem zwyczajne, wielkim równy, tylko śmiertelne zmarło ze mną".