Ogród Modernistyczny XX wieku

Ogród Modernistyczny to odpowiadająca ogrodowym trendom stylistycznym XX wieku kompozycja południowej części Łazienek Królewskich, położona wzdłuż Alei Chińskiej. Modernizm widać również w zachodniej części parku, w pobliżu pomnika Fryderyka Chopina.

Moda lat 20. i 30. oraz 60. XX wieku nadała terenom przyległym do Ogrodów Królewskiego i Romantycznego odmienny charakter. Ogród Modernistyczny I połowy XX wieku różni się od ogrodów z XVIII i XIX wieku rozplanowaniem, kompozycją, nowymi regułami sadzenia drzew i krzewów oraz doborem gatunków roślin. Odzwierciedla trendy nie tylko polskiej, lecz także europejskiej sztuki ogrodowej modernizmu.

W układzie przestrzennym łatwo dostrzec zwielokrotniony kwadrat, koło oraz punkty, podkreślające ważne miejsca w ogrodzie. Jedna jego część ma formę geometryczną, druga - odzwierciedla naturalistyczne tendencje. W południowo-wschodnim fragmencie Ogrodu Modernistycznego w czasach przedwojennych usytuowano wielki hipodrom, na którym odbywały się zawody jeździeckie. Drewniane trybuny spłonęły we wrześniu 1939 r.

Część geometryczna i naturalistyczna

Kompozycję części geometrycznej podkreślają szpalery z cisów i prostokątne trawniki z piennymi różami, rosnącymi wzdłuż ich krawędzi. Tuje w narożach i cisy w gabinetach sprawiają, że ogród ma charakter monumentalnej kompozycji. W centrum, w basenie wodnym, stoi biała marmurowa rzeźba. Jest to Jutrzenka Zofii Trzcińskiej-Kamińskiej, przedstawiająca akt młodej, uśmiechniętej kobiety przysłaniającej czoło. Opracowana z dużym wyczuciem bryła, to dobry przykład polskiej rzeźby w duchu moderny.

Zamknięta w prostych podziałach część geometryczna ogrodu łączy się od południa z kontrastującą częścią naturalistyczną. Tworzy ją duża łąka kwietna, okolona krótko przystrzyżonym trawnikiem i wijącą się ścieżką, wzdłuż której rosną drzewa owocowe; kwitnące bogato wiosną różne odmiany jabłoni, czereśnie i wiśnie. Zobaczymy tu też zimozielone świerki, lipy i kasztanowce. Przestrzeń ogrodu uzupełniają krzewy rododendronów i bogate runo.

 

Nowa Oranżeria

Północną część ogrodu, przy Nowej Oranżerii, urządzono po II wojnie światowej, a jej rewitalizację przeprowadzono w 2011 r. Otwarte trawniki, przedzielone prostą alejką na osi Palmiarni, okalają od wschodu, południa i zachodu drzewa oraz krzewy. Są tu jesiony wyniosłe, kasztanowce białe, żywotniki wschodnie, cisy pospolite, surmie bignoniowe (katalpy) i lilaki. Uzupełniają je rozrzucone nieregularnie krzewy, m.in. pigwowców japońskich, dereni, śnieguliczki białej. Na niewielkim placu czas odmierza współczesna rzeźba zegara słonecznego autorstwa Adama Myjaka.

Pomnik Fryderyka Chopina

Styl modernistyczny ma też część ogrodu przy Alejach Ujazdowskich, w której znajduje się zrekonstruowany po II wojnie światowej pomnik Fryderyka Chopina (odsłonięty 14 listopada 1926 r.). Teren wokół monumentu, zaprojektowany wraz z otoczeniem przez Oskara Sosnowskiego, wypełnia rozplanowany geometrycznie ogród różany. Zamyka go amfiteatralna kompozycja drzew, w tym czerwonych dębów. Z boku tej części ogrodu rośnie rzadki okaz metasekwoi chińskiej i grupa cyprysików nutkajskich, uzupełnionych różnorodnymi krzewami i drzewami owocowymi. Regularne rabaty z różami o białych i różowych barwach przecinają proste ścieżki z ustawionymi przy nich ławkami. To tu, od 1959 r., odbywają się latem Koncerty Chopinowskie.

przejdź do pełnej mapy