Modlący się pustelnik
- datowanie
- 1653
- rodzaj
- obraz
- technika
- olej
- materiał
- drewno
- wymiary
- 30,0 x 22,8 cm
- data dodania do kolekcji
- 1783
- lokalizacja
- Pałac na Wyspie - Przedpokój, 1p.
- sygnatury, napisy
- sygnowany i datowany po lewej Q. vB. 1653 u dołu po lewej ślady numeru galerii Stanisława Augusta (przetarty)
- miejsce powstania
- Holandia (Europa)
- właściciel
- Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie
- identyfikator
- ŁKr 820
W katalogach galerii Stanisława Augusta obraz figurował jako dzieło Brekelenkama. […]
Specjalnością Brekelenkama były rodzajowe przedstawienia mieszczańskich wnętrz, chłopskich izb, kuchni czy karczm, w których liczne, dokładnie odtworzone sprzęty, przedmioty czy produkty tworzyły w ramach kompozycji niemal odrębne martwe natury.
Jedyne obrazy religijne w oeuvre Brekelenkama–przedstawienia pustelników modlących się lub czytających w grocie–mają poniekąd także charakter scen rodzajowych. […] Wszystkie ukazują siedzącego lub klęczącego starca, w całej postaci, we wnętrzu groty wypełnionym drobiazgowo oddanymi akcesoriami, jak księga, butla pielgrzyma, czaszka, kosz, krucyfiks, różaniec, zawieszona na gałęzi uschniętego drzewa latarnia.
Łazienkowski obraz różni się od nich w sposób istotny: postać widoczna jest w bliższym planie, do kolan, na całkowicie neutralnym, pustym tle. Charakter całości jest znacznie bliższy Pustelnikowi z różańcem Gerarda Dou, z ok. 1635–40, w Rijksmuseum (nr inw. a 88) – kompozycji, która zdaniem Lasius była zresztą inspiracją dla przedstawień Brekelenkama o tym temacie. Twarz mężczyzny w łazienkowskim obrazie, ukazana w 3/4, nieco z góry, przypomina podobnie ujęte fizjonomie pustelników z obrazów Brekelenkama z lat 50. XVII w. […]. [Zob. D. Juszczak, H. Małachowicz, Galeria obrazów Stanisława Augusta w Łazienkach Królewskich. Katalog, Łazienki Królewskie, Warszawa 2015, kat. nr 24, s. 115.]
