Arcydzieła japońskiego rzemiosła artystycznego z Tōhoku prezentowane są w Muzeum Łazienki Królewskie od 2 do 24 marca 2019 r. Zobaczymy ceramikę, tekstylia, naczynia z laki oraz wyroby z metalu, drewna i bambusa - ich różnorodność odzwierciedla niezwykły klimat kulturowy regionu zniszczonego osiem lat temu przez wielkie trzęsienie ziemi i tsunami.
Wystawę "Tōhoku. Japońskie rzemiosło artystyczne" oglądać można w Podchorążówce we wtorek i w środę w godz. 9.00-16.00, w czwartek w godz. 10.00-20.00, od piątku do niedzieli w godz. 9.00-16.00. Wstęp: bilet normalny - 5 zł, ulgowy - 2,50 zł, w czwartki zwiedzanie jest bezpłatne. Oprowadzenie po wystawie odbędzie się 23 marca 2019 r. o godz. 12.00 (CZYTAJ WIĘCEJ).
Ekspozycja zorganizowana została we współpracy z Ambasadą Japonii w Polsce i Japan Foundation z okazji 100-lecia nawiązania polsko-japońskich stosunków dyplomatycznych. Upamiętnienia wydarzenia z 11 marca 2011 r. Wschodnie wybrzeże rejonu Tōhoku, znanego z pięknych gór i morskich krajobrazów, a także z bogatej lokalnej kultury i historii, zostało wówczas spustoszone przez kataklizm o niespotykanej dotąd sile. Mieszkańcy terenów dotkniętych katastrofą ponieśli wielkie straty, również w rękodzielnictwie i wytwórstwie.
Wystawa przybliża niezwykłą spuściznę artystyczną regionu Tōhoku. Poznamy tradycyjne techniki rzemieślnicze i piękne funkcjonalne przedmioty codziennego użytku, które pozwolą nam docenić japońską wrażliwość estetyczną oraz mądrość ludową i umiejętności manualne wywodzące się z życia blisko natury.
Prezentowane prace obejmują ceramikę, tekstylia, naczynia z laki oraz wyroby z metalu, drewna i bambusa. Na wystawie - oprócz tradycyjnego rękodzieła - eksponowane są również prace artystów zainspirowanych pięknem ludowego rzemiosła, odzwierciedlające klimat kulturowy i ducha Tōhoku.
Tōhoku i artyści ruchu mingei
Na początku XX wieku Sōetsu Yanagi, założyciel ruchu mingei, podczas podróży po Tōhoku zafascynował się pięknem lokalnego rękodzieła. Zaczął zbierać przybory i narzędzia znalezione w trakcie swoich wizyt w różnych miejscach regionu. Inni wpływowi członkowie ruchu, tacy jak garncarze Kanjirō Kawai i Shōji Hamada, projektant tkanin Keisuke Serizawa i czołowy drzeworytnik Shikō Munakata, również byli pod wrażeniem rzemiosła z Tohoku.
Artyści oferowali pomoc miejscowym rzemieślnikom nie tylko poprzez zachowanie ich tradycyjnych projektów, lecz także poprzez tworzenie nowych, które dodawały lokalnym dziełom nowoczesności. Działania te tchnęły nowe życie w rzemiosło regionu Tōhoku, ale jak na ironię osłabiły ważny aspekt "nieznanego rzemieślnika" i przyniosły sławę artystom oraz miejscom, w których rękodzieła powstawały. Niemniej, dzięki przywódcom ruchu mingei, piękne rękodzieło regionu Tōhoku udało się zachować, choć zmiany struktury gospodarczej i odpływ mieszkańców do dużych miast przyczyniły się stopniowego zanikania umiejętności z początku XX wieku. Spośród wielkiego bogactwa rzemiosła, które kiedyś rozwijało się w regionie Tōhoku, wystawa prezentuje głównie te dzieła, które są stosunkowo dobrze zachowane oraz techniki stosowane do dzisiaj.
Techniki regionu Tōhoku
Wyplatanie koszy
W zimie mieszkańcy zaśnieżonych obszarów Tōhoku zajmują się wytwarzaniem różnego rodzaju koszy z bambusa, winorośli i akebii. Przedmiotów tych używa się powszechnie w życiu codziennym, są one nie tylko praktyczne, posiadają również duże walory artystyczne.
Ceramika
Przemysł garncarski w Japonii jest bardzo różnorodny, a każdy region może się pochwalić własnymi wyrobami. Chociaż, w porównaniu z resztą kraju, w regionie Tōhoku niewiele jest miejsc produkujących ceramikę, to również tutaj odnaleźć można piękne naczynia. Na wystawie prezentowane są: ceramika Aizu-Hongo (z Aizu-Hongō-chō, Ōnuma-gun, prefektura Fukushima), ceramika Naraoka (z Nangai-mura, Senboku-gun, prefektura Akita) oraz ceramika Tsutsumi (z Sendai, prefektura Miyagi); począwszy od naczyń z okresu Edo (1603-1868) aż do dzieł współczesnych.
Haft
Kogin to rodzaj haftu z regionu miasta Tsugaru w prefekturze Aomori. Pierwotnie lokalna nazwa odzieży roboczej - kogin odnosiła się do włókna konopnego, farbowanego na kolor indygo, wzmocnionego białymi ściegami bawełnianymi. W okresie Edo wydano edykty, na podstawie których chłopi i rolnicy nosić mogli kimona jedynie z włókna konopnego, nie z bawełny. Jednakże nie sprawdzały się one podczas ciężkich zim w Tōhoku. Dlatego, gdy nici bawełny stały się dostępne, rolnicy zaczęli wzmacniać włókno konopne grubym ściegiem, chroniąc się w ten sposób przed zimnem. Szyciem kimon zajmowały się głównie kobiety, rywalizujące ze sobą o to, która stworzy najpiękniejszy wzór. Istnieje kilka stylów kogin w regionie miasta Tsugaru. Są to: Nishi-kogin (zachodni kogin), Higashi-kogin (wschodni kogin) i Mishima-kogin.
Tkactwo
Region Tōhoku ma swoją wyjątkową kulturę tworzenia materiału, mimo iż w porównaniu z czołowymi przedstawicielami przemysłu tekstylnego, takimi jak Kioto, liczba technik farbowania i tkania jest ograniczona. Charakterystyczne pozostają tam Akita Hachijō (barwiony jedwab) i technika barwienia ręcznego tsutsu-gaki z prefektury Fukushima.
Wyroby z kory i giętego drewna
Przedmioty wykonane z giętego drewna słyną z pięknego, prostego układu włókien i naturalnego aromatu cedru z Akity. Miejscowość Kakunodate w prefekturze Akita znana jest z rękodzieła wykonanego w stylu kaba-zaiku: kora wiśni górskiej nakładana jest na drewniane podłoże nazywane mokutai.
Odlewnictwo
Region Tōhoku znany jest z odlewu metali. Styl arare-gama, w którym wykonuje się żeliwne czajniki, zawdzięcza swoją nazwę równomiernie rozmieszczonym wypukłościom, układającym się we wzór przypominający arare, czyli kule gradowe. Czajnik żeliwny habiro, z charakterystycznym rondem przy dnie, wytwarzany jest w Dō-machi w prefekturze Yamagata. Oba przedmioty cenione są za wyraziste kształty.
Malarstwo
Lalki kokeshi, latawce, lalki obrzędowe i zdobione świece (e-rōsoku) to unikatowe dzieła z regionu Tōhoku. Nie tylko ich kształty, ale również dekoracyjne malunki symbolizują pomyślność i wyrażają modlitwy o bezpieczeństwo, szczęście i dobrobyt.
Laka
Laka Jōbōji, którą zobaczyć można na wystawie, wykonana została w Jōbōji w regionie Tōhoku, miejscu słynącym z produkcji "surowej laki". W okolicy nadal stosuje się tradycyjną metodę pozyskiwania żywicy urushi-kaki, polegającą na takim nacinaniu drzewa sumaka lakowego, aby uchronić je przed uszkodzeniem.
Wystawie "Tōhoku. japońskie rzemiosło artystyczne" towarzyszy otwarta pracownia "Japońskie inspiracje" w Starej Kordegardzie, do której zapraszamy dzieci w wieku 4-12 lat i opiekunów.
JAPONISTA DR JAKUB KARPOLUK O WYSTAWIE JAPOŃSKIEGO RZEMIOSŁA W RDC
Zobacz także
Zobacz wszystkieOprowadzanie po wystawie "Tōhoku. Japońskie rzemiosło artystyczne"
9 marca 2019, godz. 12:00
PodchorążówkaNō - japoński teatr klasyczny
Spektakl teatru nō
Taniec i śpiew nō przy dźwiękach bębna kotsuzumi zaprezentowali japońscy i polscy artyści podczas spektaklu w Pałacu na Wyspie, który odbył się 23 czerwca 2018 r.
Zwierzyniec
Prace studentów Wydziału Rzeźby ASP
Ermitaż Przeczytaj cały wpisSztuka dobrego myślenia. Dziedzictwo Stanisława Herakliusza Lubomirskiego
Pałac na Wyspie, Podchorążówka Przeczytaj cały wpisKonstytucja 3 maja
Pałac na Wyspie Przeczytaj cały wpis