Dominik Merlini - architekt czy tylko zdolny dekorator? Wykład dr hab. Barbary Arciszewskiej (wideo)
Dominik Merlini to jedno z najbardziej znanych nazwisk w polskiej sztuce drugiej połowy XVIII wieku. O królewskim architekcie, który swoją karierę zawdzięczał rodzinnym koneksjom, opowiadała dr hab. Barbara Arciszewska, podczas wykładu z cyklu "Oświeceniowa republika marzeń".
Dominik Merlini był nadwornym architektem dwóch ostatnich polskich monarchów, i jednocześnie postacią, która zamyka panowanie architektów z pogranicza włosko-szwajcarskiego, na terenie ziem dawnej Rzeczypospolitej.
Przedmiotem wykładu, który odbył się 13 kwietnia w Pałacu na Wyspie, była krytyczna analiza miejsca, które Dominik Merlini zajmuje w polskiej historii architektury jako twórca, a także pozycji, którą w narracjach o architekturze ma pojęcie "stylu Stanisława Augusta”, łączonego z działalnością tego architekta.
Działalność Merliniego przypada na okres ważnych zmian, zachodzących w profesji budowlanej, spowodowanych większą konkurencją ze strony architektów o akademickim lub wojskowym wykształceniu. Tymczasem sam Merlini był produktem tradycyjnego wyszkolenia warsztatowego i, jako krewny Jakuba Fontany, zawdzięczał karierę rodzinnym koneksjom. Osiągnął niezaprzeczalny sukces (m.in. został nobilitowany w 1768 r.), choć większość związanych z nim obiektów to umiejętne przebudowy, a nie nowe inwestycje.
Na czym polegał ów sukces? W jaki sposób Merlini korzystał z dorobku europejskiej architektury swoich czasów? Czy był architektem, czy tylko zdolnym dekoratorem, zważywszy, że wiele z jego realizacji sprowadzało się do dekoratorskich przeróbek? Wykład był poszukiwaniem odpowiedzi na te pytania, jak i próbą przewartościowania związków Merliniego z tzw. "stylem Stanisławowskim”.
Barbara Arciszewska - dr hab., wykładowca w Zakładzie Teorii Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego. Absolwentka Courtauld Institute of Art w Londynie oraz University of Toronto. Prowadziła badania nad historią architektury nowożytnej w Yale Center for British Art w New Haven oraz w Canadian Centre for Architecture w Montrealu. Zajmuje się ideologicznymi uwarunkowaniami kultury wizualnej oraz badaniami w dziedzinie teorii i praktyki architektury nowożytnej.
Cykl "Oświeceniowa republika marzeń" organizowany jest przez Ośrodek Badań nad Epoką Stanisławowską w Łazienkach Królewskich, we współpracy z prof. Tadeuszem Cegielskim i prof. Andrzejem Pieńkosem z Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego. W czasie serii rozważań, z wielu perspektyw, ukazywane jest polskie Oświecenie i losy głośnych postaci XVIII i XIX w., związanych z Łazienkami Królewskimi.
Zobacz inne wykłady z cyklu "Oświeceniowa republika marzeń":
WARSZAWSKIE PRZYGODY CASANOVY - WYKŁAD PROF. TADEUSZA CEGIELSKIEGO
MADAME GEOFFRIN - PRUDERYJNA DEWOTKA CZY PATRONKA OŚWIECENIA. WYKŁAD PROF. ANDRZEJA PIEŃKOSA
