Święta Maria Magdalena pokutująca
- datowanie
- 2. poł. XVII w.
- rodzaj
- obraz
- technika
- olej
- materiał
- płótno
- wymiary
- 51,7 x 40,5 cm
- data dodania do kolekcji
- 1792
- lokalizacja
- Pałac na Wyspie - Przedpokój, 1p.
- sygnatury, napisy
- po prawej, u dołu, farbą olejną: G. Schalcken u dołu po lewej czerwony numer galerii Stanisława Augusta 1613
- miejsce powstania
- Holandia (Europa)
- właściciel
- Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie
- identyfikator
- ŁKr 911
W pierwszym okresie twórczości Schalcken malował pod wpływem Gerarda Dou niewielkie, gładko i precyzyjnie wykończone obrazy gabinetowe, w technice typowej dla szkoły lejdejskiej; po 1670 zaczął stopniowo odchodzić od maniery fijnschilderijen w kierunku bardziej nowoczesnego, swobodnego stylu przedstawicieli szkoły Delftu: Gerarda ter Borcha i Gabriela Metsu. Międzynarodową sławę przyniosły mu nokturny – z postaciami umieszczonymi w bliskim planie, oświetlonymi płomieniem świecy lub kaganka, inspirowane podobnymi kompozycjami Dou. […]
Temat pokutującej Marii Magdaleny dawał artyście świetną okazję do stworzenia nokturnu i wykorzystania tak lubianych przez niego luministycznych efektów. […]
Łazienkowska Maria Magdalena powstała zdaniem Behermana ok. 1670–75, o czym świadczy technika malarska charakterystyczna dla wcześniejszej fazy twórczości malarza: stosunkowo gładko kładziona farba i precyzyjnie oddany detal. […]
Twarz i ramiona pogrążonej w kontemplacji świętej wydobywa z głębokiego mroku płomień lampy. Nie jest on jedynym źródłem światła w obrazie: w prześwicie groty widać księżyc, którego blask zabarwia na żółtawo chmury na nocnym niebie. Stosowanie dwu źródeł światła w ramach jednej kompozycji uważano za szczególnie trudne i wymagające mistrzowskich umiejętności, było więc wysoko cenione przez odbiorców (por. T. Beherman, Godfried Schalcken, Paris 1988, s. 101). […] [Zob. D. Juszczak, H. Małachowicz, Galeria obrazów Stanisława Augusta w Łazienkach Królewskich. Katalog, Łazienki Królewskie, Warszawa 2015, kat. nr 94, s. 344.]