Zapraszamy na wykład, podczas którego dr Paweł Migasiewicz opowie o gigantycznych zniszczeniach, jakich dokonano w dziełach sztuki podczas rewolucji francuskiej. Na spotkaniu zaprezentowane zostanie polskie wydanie książki François Souchala "Wandalizm rewolucji".

Rewolucja francuska należy do najczęściej omawianych wydarzeń w światowej historii. Mimo upływu ponad dwóch wieków i tysięcy opublikowanych opracowań, ten burzliwy okres wciąż kryje wiele niejasności i budzi kontrowersje. O ile dość powszechnie znane są polityczne i prawno-ustrojowe aspekty rewolucji oraz towarzyszący jej terror, to niejako w cieniu pozostają opłakane losy ówczesnych dzieł sztuki. Tymczasem zniszczenia, dokonane w gigantycznej skali i tempie, spowodowały niespotykane wcześniej ani później zubożenie artystycznego dziedzictwa Francji. Znaczna część owego wandalizmu dokonała się zgodnie z nowym prawem. W wyniku odebrania dawnym właścicielom, a następnie sprzedaży za bezcen, z wielu rezydencji, kościołów i klasztorów nie przetrwał nawet kamień na kamieniu. Pozostałe obiekty, ogołocone z wyposażenia i dekoracji, stanowią dziś jedynie namiastkę dawnej świetności.

Równie fatalne w skutkach było masowe zwalczanie symboli i wizerunków związanych z monarchią i religią, takich jak lilie, korony, krzyże, kultowe obrazy, herby, portrety czy pomniki. Zaciekła chęć usuwania wszelkich śladów dawnego ustroju doprowadziła do spalenia wielu bibliotek i archiwów, a nawet do profanacji grobów. Katastrofalnym decyzjom rewolucyjnych władz towarzyszył wszechobecny wandalizm o charakterze rabunkowym lub całkowicie irracjonalny. W wyniku tych działań, w ciągu zaledwie kilku lat, przepadły niezliczone dzieła ze wszystkich dziedzin sztuki, często na najwyższym światowym poziomie, tworzone i gromadzone przez stulecia.

Wykład "'Niech groby naszych tyranów znikną...'. O wandalizmie rewolucji francuskiej" odbywa się w cyklu "Mroczne sprawy Oświecenia". 


Dr Paweł Migasiewicz - historyk sztuki, adiunkt w Instytucie Sztuki PAN i post-doktorant w École Pratique des Hautes Études w Paryżu, badacz rzeźby i architektury XVII i XVIII w., zwłaszcza w kontekście relacji między Francją a Europą Środkową.