Blisko 200 oryginalnych odbitek, niezwykle interesujących ze względu na swoje walory fotograficzne, prezentuje wystawa twórczości Benedykta Henryka Tyszkiewicza, polsko-litewskiego arystokraty i fotografa. XIX-wieczne prace, przez lata uznawane za zaginione, pochodzą z litewskich zbiorów.
Wystawa powstała we współpracy Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie i Muzeum Fotografii w Szawle (Siauliai). Ekspozycja przybliża twórczość Benedykta Henryka Tyszkiewicza, polsko-litewskiego arystokraty, który rodzinną fortunę wykorzystał m.in. do rozwoju pasji fotograficznej.
Przez długi czas uważano, że wszystkie jego prace zaginęły, a to, co stworzył, było znane jedynie dzięki relacjom jemu współczesnych, nielicznym publikacjom w prasie i kilku zachowanym fotografiom. To wystarczyło, by Benedykt Henryk Tyszkiewicz znalazł miejsce w historii fotografii francuskiej, polskiej i litewskiej. Kilkadziesiąt lat temu jego prace ponownie pojawiły się w przestrzeni publicznej. Były to dwa niewielkie zbiory autorskich odbitek, które zaprezentowane zostały na wystawie w Muzeum Nicephore Niepce we Francji. Kolejny, ogromny zbiór pojawiły się w ostatnich latach na Litwie, dzięki staraniom małżeństwa kolekcjonerów, Gražiny i Gediminasa Petraitisów. To z niego m.in. pochodzą fotografie prezentowane na wystawie w Łazienkach Królewskich.
"Odnalezione obrazy" - co zobaczymy na wystawie?
W Stajniach Kubickiego obejrzymy blisko 200 oryginalnych odbitek, powstałych w latach 1892-1898. Przedstawiają one życie i dzieło Tyszkiewicza, jak również Litwę, Polskę i Europę, ich społeczeństwa, obyczaje i kulturowe dziedzictwo. Poza reportażem i migawkami z podróży, polsko-litewski artysta eksplorował granice fotografii poprzez grę między tym co prawdziwe a udawane, żart, inscenizację.
Ułożone tematycznie odbitki prezentują Tyszkiewicza jako bogatego ziemianina (sceny z polowań, życie w Wiałej, wnętrza pałaców), podróżnika (Zakopane, Nicea), etnografa (zdjęcia litewskich chłopów, polskich górali), portrecistę czy artystę piktorialistę (inscenizowane fotografie francuskich aktorek). Poznamy jego artystyczne i naukowe ambicje, a także związki z Polską i Litwą, które - mimo wielu lat spędzonych we Francji - pozostały dla niego domem i miejscem przechowywania rodzinnej kolekcji sztuki. Twórczość Tyszkiewicza, niezwykle interesująca ze względu na swoje walory fotograficzne, jest również świadectwem okresu szczególnej żywotności polsko-litewskiej wspólnoty kulturowej, której dziedzictwo jest podstawą wyjątkowej więzi łączącej oba narody.
Oprawa graficzna wystawy w kolorze pomarańczowym stanowi nawiązanie do drzewek pomarańczy, które hrabia z zamiłowaniem hodował w swojej posiadłości na Litwie.
Godziny otwarcia, wstęp
Ekspozycja otwarta będzie od wtorku do środy w godz. 10.00-16.00, od czwartku do piątku w godz. 10.00-18.00, w sobotę w godz. 12.00-18.00, w niedzielę w godz. 10.00-16.00. Ostatnie wejście odbywa się 30 minut przed zamknięciem wystawy. Wstęp: na podstawie biletu do Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa, tj. 16 zł - bilet normalny, 8 zł - ulgowy, 1 zł - dzieci od lat 7 i młodzież do 26. roku życia; w piątki zwiedzanie bezpłatne. Bilety: do nabycia w kasie w Stajniach Kubickiego.
Wydarzenia do wystawy
Ekspozycji towarzyszy bogaty program wydarzeń muzealnych dla dzieci, młodzieży i dorosłych. Są to spotkania i warsztaty, m.in. poświęcone technikom fotografii i fotogramom oraz dawnym obyczajom i przyrodzie, a także oprowadzania po wystawie i wykład o litewskiej fotografii.
PROGRAM WYDARZEŃ - POZNAJ SZCZEGÓŁY
Wystawa "Odnalezione obrazy. Fotoestetyka hrabiego Benedykta Henryka Tyszkiewicza (1852-1935)" została objęta Honorowym Patronatem Prezydenta RP Andrzeja Dudy oraz Prezydenta Republiki Litewskiej Gitanasa Nausėdy.
Na wystawie prezentowane są fotografie z Muzeum Aušros w Szawlach, Litewskiego Narodowego Muzeum Sztuki, Muzeum Rejonu Kowieńskiego, Muzeum Historycznego w Trokach oraz prywatnej kolekcji Gražiny Petraitienė.
Kuratorzy: dr Dainius Junevicius, dr Małgorzata Maria Grąbczewska
Organizatorzy: Muzeum Aušros w Szawlach (Litwa), Muzeum Łazienki Królewskie (Polska)
Wsparcie finansowe: Litewska Rada Kultury
Sponsor: Dom aukcyjny ARS VIA (Litwa)
Projekt graficzny: Juozapas Švelnys
Architekt: Jurgis Dagelis