Zapraszamy na wykład dr hab. Aliny Mądry, poświęcony muzyce Wolfganga Amadeusza Mozarta na terenach polskich pod koniec XVIII wieku. Mowa będzie o zaskakujących przeróbkach najsłynniejszych dzieł twórcy "Czarodziejskiego fletu" i dostosowaniu ich do lokalnych praktyk religijnych, na użytek liturgii.
Wykład z cyklu "Racja serca i umysłu. O muzyce XVIII stulecia" zwieńczy krótki koncert, podczas którego utwory W. A. Mozarta wykonają Dagmara Barna-Kosowicz (sopran) i Kyeong Yeon Seo (fortepian).
Muzyka Mozarta docierała na teren Rzeczypospolitej jeszcze za jego życia. Nie zawsze jednak miejsce jej prezentacji stanowiła scena operowa, sala pałacowa czy zamkowa, albo - jakby należało oczekiwać - koncertowa. Takimi salami stawały się natomiast - i to nierzadko - kościoły. W ostatniej dekadzie XVIII i w pierwszych dziesięcioleciach XIX w. nazwisko Mozarta pojawiało się zaskakująco często na rękopiśmiennych kartach utworów obecnych w repertuarze polskich kapel kościelnych. Bliższe studia nad dziełami, których autorstwo przypisane bywało Mozartowi, prowadzą często do nieoczekiwanych rezultatów. Chodzi o utwory, których muzyka wyszła wprawdzie spod pióra kompozytora, ale których forma i przeznaczenie były w pierwotnym zamiarze artysty zupełnie inne.
Czy przykładowo muzycy kapeli parafialnej w Grodzisku Wielkopolskim w tamtejszym kościele w końcu XVIII wieku wykonywali autentyczną "Missae solemnis" Mozarta, której nie odnotowuje się w ocalałej spuściźnie mistrza? W muzykaliach zachowanych po tej kapeli z rzeczonego utworu przetrwała wszak tylko karta tytułowa. Może jej obecność to tylko przypadek i całości dzieła kapela nigdy w tym kościele nie wykonała? W zbiorach w Grodzisku zachowała się również rękopiśmiennie zapisana symfonia, na której karcie tytułowej zapisano nazwisko Mozarta, ale w tym kształcie nie jest ona w ogóle znana badaczom i znawcom jego twórczości. Podobnie rzecz się ma z pewną arią ze zbioru muzykaliów poznańskich czy jasnogórskich. Z kolei w Poznaniu, jak donoszą źródła, jego "Requiem" było mało znane, o czym mowa w pewnej relacji po wykonaniu utworu. Z drugiej strony - "Don Giovanni" rozbrzmiewał w klasztornym kościele Księży Filipinów na Świętej Górze koło Gostynia, tyle, że nie w oryginalnym kształcie, ale jako przeróbka na użytek liturgiczny.
Wykład poświęcony będzie specyficznej recepcji muzyki Mozarta na terenach polskich pod koniec XVIII wieku i dotyczyć będzie fenomenu, o którym mało się wspomina na kartach podręczników historii muzyki. Mowa będzie o zaskakujących przeróbkach najsłynniejszych dzieł twórcy "Czarodziejskiego fletu", w tym jego oper, i dostosowaniu ich do lokalnych praktyk religijnych, na użytek liturgii. Studium wybranych przypadków pozwoli pokazać, jak zaskakujące były efekty tych przeróbek i jak wielką fantazją wykazywali się ówcześni polscy aranżerowie Mozarta.
Alina Mądry - dr. hab., prof. Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Jest autorką dwóch książek: "Carl Philipp Emanuel Bach. Estetyka - Stylistyka - Dzieło" (Poznań 2003) oraz "Barok, cz. 2: 1697–1795 Muzyka religijna i jej barokowy modus operandi", w serii: "Historia Muzyki Polskiej" pod red. Stefana Sutkowskiego (Warszawa 2013), a także redaktorką licznych edycji źródłowo-krytycznych, kilkudziesięciu artykułów naukowych i popularnonaukowych. Realizowała granty badawcze związane z opracowywaniem źródeł muzycznych z polskich ośrodków klasztornych i kościelnych, w tym szczególnie poznańskich muzykaliów z Archiwum Archidiecezjalnego w Poznaniu. W macierzystym Instytucie Muzykologii była inicjatorką zajęć ze źródłoznawstwa i edytorstwa muzycznego. W swojej działalności zarówno naukowej, jak i popularyzatorskiej koncentruje się przede wszystkim na zagadnieniach związanych z muzyką polską i powszechną od końca XVII do I połowy XIX w. Poszukuje, odkrywa i opracowuje nieznane dotąd źródła rodzimej muzyki. W celu ich wykonań powołała zespół Musica Maxima, nad którym sprawuje opiekę merytoryczną. Współpracuje z wieloma instytucjami oraz inicjuje liczne działania w kraju i za granicą, które służą upowszechnianiu wiedzy o polskiej kulturze muzycznej wieków minionych, m.in. poprzez współpracę z RISM (Répertoire International des Sources Musicales). Pełni funkcję przewodniczącej Rady Naukowo-Wydawniczej Dzieł Wszystkich Henryka Wieniawskiego, jest członkiem Zespołu Naukowo-Redakcyjnego Jasnogórskich Muzykaliów, sekretarzem Komisji Muzykologicznej Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, współpracownikiem Archiwum Archidiecezjalnego w Poznaniu, założycielką i prezesem Stowarzyszenia Musica Patria, pomysłodawczynią i opiekunką merytoryczną portalu internetowego o muzyce dawnej "Fundamentum". W latach 2012-2016 pracowała na stanowisku kustosza w Muzeum Instrumentów Muzycznych w Poznaniu.
