Zapraszamy na wykład dr. Tomasza Jeża, który opowie o jezuickich misjonarzach w Chinach w XVIII wieku i ich muzyce za Wielkim Murem. Spotkanie zwieńczy krótki koncert wybranych sonat triowych włoskiego jezuity Teodorica Pedriniego, które wykonają: Krzystof Garstka (klawesyn), Joanna Gręziak (skrzypce) i Maciej Łukaszuk (wiolonczela).

Przez niemal 200 lat jezuici byli częstymi gośćmi chińskich cesarzy dynastii Ming i Qing. W pałacach Zakazanego Miasta w Pekinie przebywali jednak nie tyle jako misjonarze, ale raczej jako astronomowie, kartografowie, matematycy i muzycy. Usiłowali w ten sposób pozyskać zaufanie elit intelektualnych Państwa Środka i na tym fundamencie podjąć się jego chrystianizacji. Strategia ta nie przyniosła wprawdzie oczekiwanych rezultatów, a samych jezuitów doprowadziła do rozwiązania ich zakonu, pozwoliła jednak na trwający wiele dziesięcioleci bezprecedensowy i inspirujący dialog między wzajemnie sobą zafascynowanymi przedstawicielami obydwu kultur. Prowadzono go sprawdzonymi w swym obiektywizmie językami dyscyplin quadrivium, m.in. muzyki, która doskonale zbliża do siebie ludzi, pozwala wyrażać i przekazywać myśli oraz emocje.

Jaka zatem była muzyka, którą w XVIII wieku prezentowali chińskim mandarynom jezuiccy misjonarze? Jaką rolę pełniła w procesie wzajemnego "oswajania się" obydwu tak różnych wobec siebie kultur? Gdzie spotykały się ich tradycje? Na te i inne pytania odpowie podczas wykładu dr Tomasz Jeż. Wyjaśni ponadto, jakie instrumentarium i jakiego typu repertuar towarzyszył tym spotkaniom, które ze strony europejskich misjonarzy inicjowali: najpierw Matteo Ricci (1552-1610), później w wieku XVII Andrzej Rudomina (1596-1631), Johann Adam Schall von Bell (1591-1666), Ferdinand Verbiest (1623-1688), Tomás Pereira (1645-1708) i Leopold Liebstein (1667-1711), a w wieku XVIII Karl Slaviček (1678-1735), Florian Bahr (1706-1771), lazarysta Teodorico Pedrini (1671-1746) i Jean Joseph Marie Amiot (1718-1793). Przedstawi również sposób dokumentowania i relacjonowania tych spotkań zarówno w traktatach teoretycznych opisujących systemy organizacji muzyki w Europie i w Azji, jak również w powstających licznie na Starym Kontynencie jezuickich spektaklach teatralnych, poświęconych tematyce chińskiej.

Wykład "XVIII wiek za Wielkim Murem. Jezuiccy misjonarze w Chinach i ich muzyka" odbywa się w cyklu "Racja serca i umysłu. O muzyce XVIII stulecia". Termin spotkania (28 lutego 2018 r.) przeniesiony został z 20 grudnia 2017 r. Wykład prof. Szymona Paczkowskiego o Fryderyku Wielkim odbędzie się w dodatkowym terminie: 23 maja 2018 r.


Tomasz Jeż - dr hab. Studiował muzykologię na Uniwersytecie Warszawskim oraz odbywał staże naukowe i badawcze w Getyndze i Berlinie (jako stypendysta Deutsche Akademische Austauschdienst). Po promocji doktorskiej w 2002 r. został zatrudniony w Instytucie Muzykologii UW na stanowisku adiunkta. W ramach programu "Kolumb" Fundacji na rzecz Nauki Polskiej odbył staż naukowy w Institutum Historicum Societatis Iesu w Rzymie (2007/8). Jest autorem dwóch książek "Madrygał w Europie północno-wschodniej" (Warszawa 2003) i "Kultura muzyczna jezuitów na Śląsku i ziemi kłodzkiej (1581-1776)" (Warszawa 2013 - rozprawa wyróżniona w 2014 r. nagrodą Wydziału Historycznego UW Clio I stopnia przyznawaną przez rektora UW) oraz ponad 50 artykułów naukowych, poświęconych zagadnieniom źródłoznawczym, ideowym i estetycznym aspektom kultury muzycznej. Jest także redaktorem, bądź współredaktorem licznych prac zbiorowych, publikowanych w kraju i za granicą. Jego głównym polem badań pozostaje obecnie kultura muzyczna dawnego Śląska. Aktualnie kieruje projektem "Repertuar muzyczny Towarzystwa Jezusowego w Rzeczpospolitej Obojga Narodów (1565-1773)", finansowanym przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki.