Portret Katarzyny Gattai Thomatis jako Muzy

Czas powstania drugiego wizerunku Katarzyny Thomatis (zob. nr kat. 8) Alina Chyczewska określiła na 1780–85, jednak fryzura modelki i stylizacja kostiumu wskazują na początek lat 90. XVIII w. Katarzyna została przedstawiona jako Erato, muza poezji miłosnej (z kitarą), lub muza tańca Terpsychora (z lirą), co jest oczywistym odniesieniem do jej kariery artystycznej w początkowych latach pobytu w Polsce. Jest to zatem alegoryczny, idealizowany wizerunek powstały po śmierci portretowanej. Obraz nie figuruje w katalogu galerii Stanisława Augusta z 1793, ale pojawia się już w niedatowanym katalogu spisanym między 1793 a 1795, zwanym przez Tadeusza Mańkowskiego „brulionem” katalogu 1795. Znamienne jest odnotowane w tymże katalogu miejsce przechowywania wcześniejszego portretu Katarzyny: w pracowni Bacciarellego […]. Najpewniej Bacciarelli wziął do atelier portret, który namalował ok. 15 lat wcześniej, aby posłużył mu do przypomnienia rysów modelki zmarłej w 1785. Portrety różnią się zasadniczo kompozycją i z pewnością chodziło raczej o inspirację wcześniejszym wizerunkiem niż o jego kopiowanie. Oba płótna są kompozycjami w owalu wpisanym w prostokąt i mają identyczne wymiary. [Zob. D. Juszczak, H. Małachowicz, Galeria obrazów Stanisława Augusta w Łazienkach Królewskich. Katalog, Łazienki Królewskie, Warszawa 2015, kat. nr 9, s. 72.]