Śmierć Akteona
- inne tytuły
- Actéon métamorphosé en cerf, est déchiré par ses chiens
- datowanie
- 1767-1771
- rodzaj
- grafika
- technika
- akwaforta, ruletka, rylec
- materiał
- papier żeberkowy
- wymiary
- montaż: 23,0 x 17,0 [odbitka: 18,8 x 12,8; kompozycja: 13,0 x 8,7] cm
- sygnatury, napisy
- u dołu, pod kompozycją, po lewej: Car. Eisen inv.et. del.; po prawej: le Veau Sculp.; pośrodku: Actéon Métamorphosé en Cerf, est déchiré | par ses Chiens.
- miejsce powstania
- Paryż (Francja)
- właściciel
- Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie
- identyfikator
- ŁKr 234
Rycina przygotowana do wydania Les Métamorphoses d’Ovide (1767‒1771). W edycji książkowej ilustracja umieszczona była w tomie I (Livre III, Fable IV. Pl. 42). Doskonale zakomponowana rycina przedstawia krwawy finał niezwykle popularnego mitu, zgodnie z którym Artemida, zaskoczona w kąpieli przez młodego myśliwego, zamieniła go w jelenia i wydała na pastwę sfory jego własnych psów. Rycina ukazuje epizod obrazowany w sztukach plastycznych znacznie rzadziej, niż scena kiedy Artemida została w kąpieli zaskoczona przez Akteona (zob. ŁKr 280). Jest to sam moment śmierci Akteona, zagryzanego przez oszalałe psy, które nie rozpoznały swojego pana.
Eisen, autor rysunku do ryciny, wiernie odniósł się do tekstu Owidiusza, wspominającego towarzyszy łowów młodego myśliwego, którzy „nieświadomi […] poduszczają żarłoczną zgraję zwykłymi zachętami. Szukają Akteona oczami, a nie znajdując nawołują jakby nieobecnego Niebaczni! Akteona szukają do koła, Jak na nieprzytomnego każdy głośno woła. [Akteon] Słyszy swe imię, słyszy jak mu każdy życzy, Ażeby był obecnym tak pięknej zdobyczy.” (Owidiusz 1825‒1826, III, 249‒252, t. I, 1825, s. 179) [Zob. M. Biłozór-Salwa [w:] Metamorfozy. Królewska kolekcja grafiki Stanisława Augusta, ryciny z kolekcji Stanisława Augusta i ze zbiorów Jana Kantego Szembeka, kat. wyst. Pałac na Wyspie Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, Warszawa 2013, kat. nr 43, s. 116.]
